Mineral Esaslı Isı Yalıtım Levhası Multipor ile Sıra Dışı Çözümler
Çirkinliğin Estetiği
Berlinli mimar Arno Brandlhuber, yaygın beğeni anlayışına göre ‘itici’ veya ’çirkin’ olarak algılanan eşya ve sanat eserlerinin de kendilerine has bir estetik içerebileceklerini ispatlamıştır. Kendisi Potsdam’ın yakınındaki bir gölün kenarında yer alan Doğu Almanya dönemine ait bir trikotaj firmasının boş duran deposunu konuta dönüştürürken, estetiğin alışılagelmiş anlamını sorgulamış. Beklendiği üzere mevcut binanın ‘çirkin’ görünümünü giydirme cephenin arkasına saklamak yerine, bu yapıyı tüm çirkinliği ile muhafaza eden ve cepheye açılan kaba açıklıklarla da bunu vurgulayan Brandlhuber, orijinal malzemeyi korumak adına hem mantolama hem de iç yalıtımdan vazgeçerek, farklı ısı bölgeleri içeren bir çözüm geliştirmiştir. Mimar, yeni oluşturulan ve Multipor ısı yalıtım levhalarıyla yalıtılan beton tavanın yardımıyla, mevcut yönetmeliğin ısı yalıtım şartlarını da yerine getirmeyi başarmıştır.
Nürnberg Görsel Sanatlar Akademisi Mimarlık ve Kent Araştırma Kürsüsü’nde öğretim görevlisi olan Arno Brandlhuber aynı zamanda sıra dışı mimari çözümlerin uzmanı olarak da sektörde adını kısa zamanda duyurmayı başarmıştır. Yıkmak ve yeniden yapmak yerine ‘Mevcut olanı değerlendirmek’ ilkesini benimseyen Brandlhuber’in en son projelerinden biri Potsdam yakınında huzurlu bir göl kenarı olan arsada yer alan bir endüstri yapısını konut ve atölyeye dönüştürmesi projesidir. Brandlhuber bu projesinde de aynı ilkeyi uygulamış ve mevcut yapıyı yıkarak yerine üç adet müstakil konut yapmaktansa yenilemeyi ve dönüştürmeyi tercih etmiştir. Brandlhuber ile Pichler mühendislik bürosunun birlikte geliştirdiği konsept, Doğu Almanya döneminden kalma trikotaj fabrikasının deposunu az sayıdaki temel değişikliklerle atölye ve konut kullanımına uygun hale getirmeyi mümkün kılmıştır. Mimarın kendi deyimiyle bu bir “anti-villadır”, çünkü konumu ve büyüklüğü villa özelliklerini içerirken, görünümünü bu beklentileri asla karşılayamamaktadır. Mimarın yaklaşımına göre, mevcut yapının malzeme üretimi için kullanılmış olan enerjiyi yine enerji gerektiren yıkım ile yok etmek yerine, mevcut yapı olabildiğince muhafaza edilmelidir. Ancak asbest oluklu levhalardan oluşan beşik çatı sökülerek, yerine su geçirimsiz betonlu düz çatı inşa edilmiştir. Berlinli mimar, bu yeni çözümünü “Harika bir manzara sunan harika bir platform oluştu” sözleriyle anlatmaktadır.
Brandlhuber ayrıca çok sayıda olmalarına rağmen küçük boyutlar içeren pencere açıklıkları için de etkin olduğu kadar ilkel bir çözüm yöntemi geliştirmiştir. Arkadaşlarını, tanıdıklarını ve komşularını hareketli bir partiye davet eden mimar, konuklarını büyük çekiçler ve benzeri yıkım aletleriyle donatarak, pencere açıklıklarını büyütmelerini rica etmiştir. Yapı sahibinin belirttiğine göre, konuklar bu ricayı “büyük bir zevkle” yerine getirmişlerdir. Bu esnada açıklıkların büyüklükleri rastlantısal, daha doğrusu onları açanların dayanıklılığına göre oluşmuştur. Bu faaliyet, gücün tükenmesi veya statikçinin izin verdiği maksimum beş metre açıklığın elde edilmesiyle sonlanmıştır. Kaba pencere boşlukları güzelleştirilmeden oldukları gibi bırakılmış ve böylece mevcut yapının harap algısı vurgulanmıştır.
İç mekânda ise Brandlhuber taşıyıcı olmayan tüm duvarları yıkmıştır. Mekânın merkezine banyo, mutfak ve saunadan oluşan işlevsel çekirdeği yerleştirmiştir. Doğrusu saunanın hayati bir gerekliliği yok. Ancak kapının önündeki göl ile harika gidiyor” diyerek, bu konuda samimi bir itirafta da bulunmaktadır.
Mevcut yapının muhafazası adına, Brandlhuber hem mantolamadan hem de dış duvarların iç yalıtım alternatifinden vazgeçerek, bunun yerine yeni inşa edilen beton tavanın yalıtılmasına karar vermiştir.
500 m2 büyüklüğündeki mekânı yalıtımsız ve sadece sauna sobasıyla ısıtmanın zorluğunu, içten dışa serinleyen farklı ısı bölgeleri çözümüyle aşmıştır. Bu bölgeler, soğutma depolarına benzer şekilde, yumuşak-PVC perdeler ile birbirinden ayrılmaktadır. Böyle yapılarak büyük iç mekân algısı korunmuştur. Bunun sonucunda, kışın 50 m2 içeren ancak mevsim ile hava koşullarına göre büyüyen bir kullanım alanı oluşmuştur.
Tavan Yalıtımı
Brandlhuber, beton tavanın yalıtımı için mineral esaslı ısı yalıtım levhası Multipor ürününü tercih etmiştir. Böyle yaparak, iyi ısı yalıtım değerleri elde edilen, masif tam mineralli bir ısı yalıtımı çözümünde karar kılmıştır. Ayrıca yüksek ekolojik standartlarıyla tanınan NaturePlus ve IBU (Alman Yapı ve Çevre Enstitüsü) EPD sertifikalarını içermesi, levhanın yüksek çevre dostu özelliklerini kanıtlamaktadır. Sadece kireç, kum, çimento ve su hammaddeleriyle üretilen bu mineral esaslı ısı yalıtım levhaları, boyutsal kararlılık ve darbeye dayanıklılık göstermektedir. Hızlı ve güvenli uygulama, yapım sürecini kısaltmakta ve yapım giderlerini de düşürmektedir. Mevcut örnek için önemli olmasa da, yangın korunma şartları da yerine getirilmektedir: Multipor, DIN 4102-1’e göre A1 yanmayan ısı yalıtım malzemesi sınıfında yer almakta ve EN 13501-1’e göre de A2 yapı malzemesi sınıfının mineral sistem kriterlerini yerine getirmektedir. Bu tümüyle mineral esaslı levhalar, yangın sırasında toksik gazlar oluşturmamaktadır.
Kolay ve Hızlı Uygulama
Tavandaki ısı yalıtımı iki katlı olarak ve toplam 300 mm kalınlıkta uygulanmıştır. 140 mm kalınlıktaki levhalardan altta olanı, kalıp yağları ile betondaki pürüzler giderilerek temizlenen beton yüzeye doğrudan yapıştırılmıştır.
Uygulama ise tekerlekli iskele yardımıyla gerçekleşmiştir. Uygulamayı yapan Berlinli firma Holz- und Bautenschutz Ronny Gassner’in çalışanları, planlanan işçilik süresine uygun malzeme miktarını iskelenin üzerinde hazır etmişlerdir. Aynı şekilde tekerlekli iskelenin üzerindeki paketlerle taze hazırlanan hafif Multipor harcı, dişli mala ile levhanın alt yüzeyine uygulandıktan sonra tesviye malası ile “taranmıştır”. Uygulanan hafif harcın ideal kalınlığı, “taramadan” sonra 7 - 8 mm civarında olmaktadır. Böylece yüzey veya zemindeki pürüzler giderilebilmektedir. Yapıştırıcı, levha ve duvar arasında olabildiğince kuvvetli bir birleşim sağlamak amacıyla, önce tüm yüzeye uygulanmış, ardından da gerekli basınçla tavan yüzeyine oturtularak doğru konuma getirilmiştir. Bu esnada taşan harç temizlenmiştir.
Alt katmanın levhaları derzlerin ? 15 cm kaydırılmasıyla yapıştırılmış ve Yapı Yönetmeliği Listesi Bölüm C’ye göre levhanın merkezinde yer alan bir dübel ile tavana sabitlenmiştir. Çift katmanlı uygulamada sadece ilk levha katmanın yapıştırılıp dübellenmesi yeterli olmuştur. Ronny Gassner çalışanları, Multipor DI ısı yalıtım levhalarından oluşan 160 mm kalınlıktaki ikinci katmanı, alt katmandaki derzlere göre >15 cm kaydırmalı şekilde uygulamışlardır. Bu sayede hem kısa dübel uzunlukları nedeniyle maliyet düşmüş hem de daha güzel bir görünüm elde edilmiştir. Üst yüzey bitirişi için, ortamın rengine uyumlu olacak şekilde yerinde beton grisi tonunda renklendirilen Multipor’un hafif sıva harcı kullanılmıştır.
Düzgün Kesim
600 x 390 mm’lik levha boyutları ile baş üstü çalışma şekli fazla zorlamamıştır. Hafif Multipor harcının sertleşene kadar desteklenmesi gerekmemiştir. Sürecin sorunsuz ilerlemesi için, özellikle ilk sıradaki yatay ve dikey yerleştirmenin titizlikle yapılması önem kazanmıştır. Uygulama sonrası ısı yalıtım levhaları uzunlamasına derzsiz olarak yer alırken, alın birleşimleri yapıştırılmamıştır.
Harcın kurumasından sonra, ısı levhalarının bitişik alın bölgelerindeki hafif düzensizlikler zımpara malası ile düzleştirilmiştir.
Multipor ısı yalıtım levhalarının özel boyutlardaki kesimi, ince dişli tilkikuyruğu testeresiyle kolayca uygulanabilmiştir. Yerinde yapılan bu kesimlerde, ısı yalıtım levhalarının lif içermemesi çalışanlar tarafından çok olumlu karşılanmıştır.
Ses Yalıtımı
Multipor DI ısı yalıtım levhalarıyla oluşturulan tavan yalıtımı, mimar Brandlhuber’e ayrıca ısı malzemesinin gözenekli yapısı sayesinde yankıyı en aza indirgeyen ses yalıtım özelliklerinden yararlanma imkânı da sunmuştur. Sesi neredeyse tümüyle yankılayan beton yüzeylere kıyasla, ısı yalıtım levhaları ses enerjisinin %35’ni (?w=0,35) emmektedir.
Tavandaki ısı yalıtımını farklı ısı bölgeleri çözümü ile birleştiren Brandlhuber, sonunda anti-villası ile mevcut yapı yönetmeliği ısı yalıtım şartlarını yerine getirmeyi başarmıştır.
| Proje Adı: Anti-villa, Eski Doğu Almanya |
| Depo Binasının Dönüştürülmesi |
| Kullanım Alanı: Konut ve atölye |
| Planlama: Brandlhuber+, Berlin: |
| PICHLER Ingenieure GmbH, Berlin |
| Tavan Isı Yalıtımı Uygulaması: |
| Holz- und Bautenschutz |
| Ronny Gassner, Berlin |
| Malzeme: Multipor Isı Yalıtım Levhası, |
| www.ytong.com.tr/multipor-isi-yalitim-levhasi.asp |
| 2 kat, 140mm, 160 mm |
Yayınlanma Tarihi: 3/1/2019
